Hayvan hakları savunucuları av turizmi davasına müdahil oldu, av şirketlerine karşı güç birliği çağrısında bulundu
47 yaban keçisinin öldürülmesini kapsayan Antalya ve Isparta’daki “av ihalesine” karşı açılan iptal davasına hayvan hakları savunucuları da müdahil oldu. Müdahillik başvurularını bugün İstanbul’da Çağlayan Adliyesi’ne teslim eden dernekler yayımladıkları duyuruyla, hem davada çıkan davalı Bakanlığın savunması alındıktan sonra verilen yeni yürütmeyi durdurma kararını duyurdu hem de Tarım ve Orman Bakanlığı ile “ekonomik kayıpların giderilmesi” gerekçesiyle davaya katılma talebinde bulunan av şirketlerine karşı kolektif hukuki mücadele için doğa ve yaşam savunucularına güç birliği çağrısında bulundu (*).
21 Ekim Çarşamba, İstanbul – Antalya ve Isparta’daki “av ihalesine” karşı Salda için Türkiye Grubu’ndan A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz ile Platform katılımcıları Saliha Altın ve Yeşim Vardar tarafından Isparta İdare Mahkemesi’nde açılan davaya hayvan hakları dernekleri de müdahil oldu.
Vegan Derneği Türkiye, Hayvan Hakları ve Etiği Derneği ile Hayvanlara Adalet Derneği, Türkiye’de nesli tükenme tehlikesi altındaki yaban keçilerinin av turizmi kapsamında öldürülmesini engellemek için bir kez daha devam eden bir davaya müdahillik başvurusunda bulundu. Yunuslara Özgürlük Platformu ve Hayvan Hakları İzleme Komitesi de destek için yine adliyedeydi.
Hayvan hakları savunucuları, daha önce Türkiye çapında Anadolu Yaban Koyunu, Ceylan, Çengelboynuzlu Dağ Keçisi, Karaca, Melez Yaban Keçisi, Kızıl Geyik, Yaban Keçisi ve Yaban Domuzu gibi pek çok türün öldürülmesini engellemek amacıyla, “Av Turizmi Uygulama Talimatı”nın iptali için Tarım ve Orman Bakanlığı’na karşı Salda için Türkiye Grubu’ndan Hediye Gündüz’ün açtığı iptal davasına da müdahil olmuştu. Yayımladıkları duyuruda, “‘Av’ adı altında gerçekleşen yaban hayata müdahalenin ve hayvan katliamının ‘kırsal kalkınma, kamu yararı, popülasyon kontrolü, turizm geliri’ gibi herhangi bir gerekçesi olamaz” diyerek etik, hukuk ve bilim dışı av ihalelerinin derhal iptal edilmesini talep etmişlerdi.
Av şirketleri de davaya katılma talebinde bulundu
Yürütmeyi durdurma kararında, Isparta ve Antalya’daki yaban keçilerinin öldürülmesi için ihale alan şirketlerin (Saklıkent Turizm Yatırımları ve İşletmecilik Ticaret İnşaat A.Ş., Caprinae Travel-Ram Spor Taş. Tur. Sey. Ac. Ltd. Şti., Gürkavak Turizm Seyahat Acenteliği İnşaat Ticaret A.Ş., Alpha Safari Turizm Seyahat Acenteliği Ticaret Sanayi Ltd. Şti., Evdir Turizm Ticaret Ltd. Şti., Kalibre İnşaat Turizm Ticaret Ltd. Şti. ve Trofe Safari Turizm Seyahat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.), davalı Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanında yer almak amacıyla Isparta İdare Mahkemesi’ne başvurduğu ortaya çıktı.
Örnek dilekçelerle yaşam savunucularına çağrı
Isparta İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararında yedi av şirketinin “ekonomik kayıpların giderilmesi, ülkeye döviz girişinin sağlanması ve ticari hayatlarının sekteye uğramaması” gerekçeleriyle davaya katılma talebinde bulunduğunu tespit eden dernekler, doğa ve hayvan hakları savunucularına da kolektif hukuki mücadele için çağrı yaparak web sitelerinde örnek müdahillik dilekçelerini paylaştı (*).
Antalya ve Isparta’daki yaban keçilerini korumak amacıyla yerelde Isparta İdare Mahkemesi’ne, Türkiye çapında avlanmasına izin verilen diğer türleri korumak için de Danıştay 10. Daire Başkanlığı’na hitaben hazırlanmış iki farklı müdahillik dilekçesi, av turizmine karşı hukuki mücadeleye katılmak isteyen tüm derneklerin erişimine açık.
Isparta İdare Mahkemesi: “Dava konusu işlemin hukuka aykırılığı açıktır”
Hayvan hakları savunucuları Isparta ve Antalya’daki yaban keçilerinin katledilmesi için açılan av ihalesinin iptaline yönelik müdahillik dilekçelerinde hukuki gerekçe olarak, Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilen av turizmi ihalelerinin, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası Bern Sözleşmesi’ne, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’na ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’na aykırı olduğunu vurguladı.
Aynı zamanda Isparta İdare Mahkemesince 29 Eylül’de verilen yürütmeyi durdurma kararında vurgulanan hususları ve gerekçeleri yineledi:
- Burdur 6. Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde bulunan alanlardaki yaban keçisi için optimum popülasyonun ne kadar olması gerektiğine,
- Avlağın potansiyel olarak kullanıldığı yüzölçümüne göre popülasyon büyüklükleri ve yoğunluklarının tespit edildiğine,
- Popülasyonun artırılması ve bu sayede türün tehlikeye girmemesi için; av dışı yöntemlerin denendiğine, başarısız olunduğuna ve bu nedenle tek çarenin “8 yaş ve üzeri” erkek yaban keçilerinin avlattırılması olduğuna,
- Genç keçilerin yoğunluklarının popülasyon eşik değerlerinin çok altında olduğunun tespit edildiğine ya da yaşlı keçilerin yoğunluklarının popülasyon eşik değerlerinin çok üstünde olduğunun tespit edildiğine,
- Antalya ve Isparta illeri genelinde popülasyon büyüklüğünün aşırı artması nedeniyle, “Av ve Yaban Hayvanlarının ve Yaşam Alanlarının Korunması, Zararlılarıyla Mücadele Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin” 54. maddesinde sayılan durumlardan herhangi birinin ortaya çıktığına dair kapsamlı, somut, bilimsel, teknik bir veri sunmamıştır.
Mahkeme, geçtiğimiz haftalarda taraflara sunduğu ikinci ara kararda, dava konusu av ihalesi işleminin “hukuka aykırılığının açık olduğu” ve “uygulanması durumunda telafisi güç zarar doğurabilecek nitelikte bulunduğunun tartışmasız” olduğunu vurguladı.
Mahkeme, geçtiğimiz ay paylaştığı ilk ara karar metninde de, talep etmesine rağmen Tarım ve Orman Bakanlığı’nın henüz av turizminin “gerekliliğine ilişkin” herhangi bir bilimsel rapor sunmadığını belirtmişti. Aynı zamanda av ihalesinin yasal ve bilimsel gerekçelerine dair Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sunduğu yazılı savunmayı yeterli bulmayarak, koruma altındaki bazı türleri de kapsayan av turizmi uygulamasının mevcut kanunlara aykırı olması nedeniyle bakanlıktan hukuki dayanağı netleştirmesini istemişti.
(*) Örnek müdahillik dilekçeleri