Sahipli Hayvanların Terk Edilmesi
Özellikle yaz aylarında en sık karşılaştığımız problemlerden birisi, karne hediyesi ya da yazlıkta bahçede bakılır mantığıyla satın alınan hayvanların heves geçince ya da yazlıktan ayrılma vakti gelince terk edilmesidir. Maalesef bu durumu kısıtlayacak, hayvan sahiplerinin hayvanları terk etmelerinin önüne geçecek ciddi bir ceza bulunmamaktadır.
5199 sayılı Hayvan Koruma Kanununun “Hayvanların Sahiplenilmesi ve Bakımı” başlıklı 5. Maddesinin 7. Fıkrasında
“Ev ve süs hayvanları ile kontrollü hayvanlardan, doğal yaşama ortamlarına tekrar uyum sağlayamayacak durumda olanlar terk edilemez; beslenemeyeceği ve iklimine uyum sağlayamayacağı ortama bırakılamaz. Ancak, yeniden sahiplendirme yapılabilir ya da hayvan bakımevlerine teslim edilebilir.”
denmektedir.
Yine Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliğinin 12. Maddesinin (d) bendinde
“Sahiplenilen hayvanlar terk edilemez, ancak yeniden sahiplendirme yapılabilir ya da geçici hayvan bakımevlerine teslim edilebilir.”
denmektedir.
Bu yasağa uyulmadığı takdirde 5199 sayılı kanunun 28. Maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendi uyarınca hayvan başına 330 TL para cezası kesilir. Söz konusu para cezası Yönetmelik hükümleri uyarınca Bakanlıkça kesilir. Burada sözü edilen Bakanlık Orman ve Su İşleri Bakanlığıdır. Ancak uygulamada Bakanlık bu yetkisini mahallin en büyük mülki idari amirine devredebilmektedir. En büyük mülki idari amir, ilde vali ilçede kaymakamdır.
Gördüğünüz gibi elimizde son derece zayıf bir koruma maddesi var. Hayvan “yeniden sahiplendirme” adı altında bir başkasına verildiğinde ya da barınağa bırakıldığında, bu madde kapsamında idari para cezası verilememektedir. Hayvanın yeniden sahiplendirilmediği ve barınağa da bırakılmadığı bu durumlarda hayvanı terk eden kişileri mahallin en büyük idari amirine yani ilde valiliğe, ilçede kaymakamlığa şikayet edebilirsiniz, aynı zamanda hayvanhaklari@ormansu.gov.tr’ye mail atabilirsiniz. Bu makamlar gerekli incelemeyi yaptıktan sonra biraz evvel bahsettiğim idari para cezasını uygulamakla yetkilidirler.
Öte yandan geçen sene Tekirdağ Büyükşehir Belediye Meclisi hayvanların sokağa terk edilmesini yasaklayan bir meclis kararı almıştı. Bu meclis kararına aykırı davrananlara ise Kabahatler Kanununa göre para cezası kesmişti. Başka belediyelerde de benzer karar ya da uygulama var mı diye araştırdım; ancak maalesef göremedim.
Kaymakamlığa/valiliğe yetki devri olup olmadığını bilmiyorsanız, BİMER yoluyla da ihbarınızı yapabilirsiniz. BİMER başvurusu esnasında ihbar ettiğiniz kimseyle kimlik bilgilerinizin paylaşılmamasını sağlamak amacıyla konulmuş bir KİMLİK BİLGİLERİMİN SAKLI TUTULMASINI TALEP EDİYORUM kutucuğu vardır. Başvurunuzu yaptığınız esnada burayı tıklarsanız kimlik bilgileriniz ihbar ettiğiniz kişiyle paylaşılmaz. Ancak sisteme girdiğiniz bilgilerin doğru olması zorunludur. BİMER başvurusu T.C. kimlik numarası girilerek yapılmakta, verdiğiniz bilgilerin doğruluğu sistem tarafından otomatik olarak kontrol edilmekte, gerçek durumla örtüşmediği anlaşıldığında başvuru incelemeye alınmamaktadır.
Evcil hayvanların terk edilmesi ile ilgili söyleyebileceklerim maalesef bundan ibaret. Yasalar bu konuda da hemen hemen her konuda olduğu gibi yetersiz. Yine de, yetersiz de olsa hayvanlar lehine bir hüküm söz konusudur ve hayvan korumacılar olarak bu hükmü uygulatmaya çalışmalıyız.
